Tytułowa brzezina to miejsce pochówku żony Bolesława, brata głównego bohatera, chorego na gruźlicę Stasia, który przyjeżdża z sanatorium w Davos, by tutaj umrzeć. Porównując braci, ma się nieodparte wrażenie, że to bardziej silny i zdrowy fizycznie Bolesław jest napiętnowany śmiercią. Po stracie żony zamknął się w sobie, odciął od świata, ucieka w pracę od świtu do zmierzchu, zapominając nawet o córeczce Oli, z którą celebruje jedynie cotygodniowe modlitwy nad grobem żony, choć budzi to jego wewnętrzny sprzeciw. Paradoksalnie - przyjazd ciężko chorego Stasia wnosi do tego umarłego domostwa życie. Bolesław nie może tego znieść, uważa, że brat profanuje żałobę, drażnią go jego opowieści, gra na fortepianie, w końcu romans z piękną Malwiną, który staje się powodem ostrego konfliktu. Im bardziej życie uchodzi ze Stasia, tym bardziej pochłania ono Bolesława, zmartwychwstają w nim uczucia, namiętności, budzi się z wewnętrznego letargu. To tak jakby umierający przekazywał swoją chęć życia, swoje pragnienia temu, który pozostanie. Opowiadanie Iwaszkiewicza zbudowane jest wokół kontrastu życia i śmierci oraz miłości i śmierci. Rozpaczliwa próba pokonania Thanatosa przez miłość musi skończyć się klęską, ale jest to klęska pozorna. Życie nie uznaje bowiem pustki. Zapełnią ją ci, którzy pozostają - Ola, Malwina, Michał, Bolesław. "Panny z Wilka". Głównym motywem opowiadania jest młodość; niemożność powrotu do tego, co minione. Główny bohater ma z początku błędne przeświadczenie, że jest w stanie zawrócić czas. Wydaje mu się, że może przeżyć to, czego nie przeżył będąc młodym chłopcem; poczuć to, co być może wtedy w sobie tłumił. Okazuje się, że nie jest to już możliwe. Dawna magia młodości minęła. To, co było wtedy dla niego wyjątkowe, piękne - np. dotyk skóry Julci - po latach traci swój czar. Wiąże się to nie tylko z upływem czasu. Doznania jakich zaznał z tamtą dziewczyną były dla niego doznaniami pierwszymi. Były więc bardziej intensywne, magiczne. Wiktor chce odnaleźć w sobie dawnego młodego chłopca, jest już jednak innym człowiekiem. Nie może zmusić się do uczuć, których w nich nie ma. Rozczarowanie, jakiego doznaje, jest zatem nieuniknione. Próba powrotu do świata młodości okazuje się niemożliwa.